สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) โดยสำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา รับผิดชอบการพัฒนาและส่งเสริมโรงเรียนสังกัด สพฐ. ให้พัฒนาห้องสมุดโรงเรียนเป็นห้องสมุด 3 ดี เพื่อส่งเสริมสนับสนุนให้ผู้เรียนเป็นผู้มีความรู้ความสามารถด้านการอ่าน และมีนิสัยรักการอ่านอย่างยั่งยืน อันส่งผลให้ผู้เรียนเป็นบุคคลแห่งการเรียนรู้ ปัจจัยสำคัญหนึ่งที่จะสนับสนุนการจัดการห้องสมุดโรงเรียน คือ การพัฒนาระบบห้องสมุดอัตโนมัติ ซึ่งเป็นโปรแกรมการจัดการระบบงานห้องสมุดที่อำนวยความสะดวกในการบริหารจัดการห้องสมุดในด้านต่าง ๆ ทำให้บรรณารักษ์สามารถทำงานห้องสมุดได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ การนำระบบห้องสมุดอัตโนมัติมาใช้ในงานห้องสมุดเป็นการช่วยลดขั้นตอนการทำงานที่ซ้ำซ้อนและเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของบรรณารักษ์ให้มีเวลามากขึ้นในการจัดบริการและแนะนำการใช้สารสนเทศ ตลอดจนสามารถแบ่งปันการใช้ทรัพยากรสารสนเทศอย่างเป็นระบบและทั่วถึง แต่เนื่องจากปัจจุบันระบบห้องสมุดอัตโนมัติที่มีใช้กันอยู่ในโรงเรียนสังกัด สพฐ. ส่วนใหญ่เป็นระบบสำเร็จรูปที่มีการจัดซื้อในราคาค่อนข้างสูง หรือมีข้อจำกัดในการใช้งานฐานข้อมูลระบบออนไลน์ รวมทั้งยังมีโรงเรียนอีกจำนวนมากที่ยังไม่ได้รับการพัฒนาระบบงานห้องสมุดให้เป็นระบบห้องสมุดอัตโนมัติ ซึ่งเป็นภารกิจที่จำเป็นอย่างยิ่งต่อการพัฒนาและส่งเสริมการจัดการห้องสมุดโรงเรียนให้เป็นแหล่งบริการสารสนเทศที่ให้บริการ สืบค้นข้อมูลที่ดีได้ ในปีงบประมาณ 2553 สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา จึงได้ทำความร่วมมือกับคณะวิศวกรรมศาสตร์ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง พัฒนาโปรแกรมระบบห้องสมุดอัตโนมัติสำหรับโรงเรียนสังกัด สพฐ. โดยนำเอา Open Source Software ที่มีความเป็นมาตรฐานสากล ติดตั้งและใช้งานง่ายไม่ซับซ้อน ประหยัดงบประมาณและค่าใช้จ่าย มาพัฒนาปรับปรุงให้เหมาะสมตรงกับคุณลักษณะของห้องสมุดโรงเรียน และรองรับมาตรฐานต่างๆ ของระบบงานห้องสมุดได้ โดยใช้ชื่อว่า "ระบบห้องสมุดอัตโนมัติ สพฐ. OBEC Library Automation System" การดำเนินงาน ปีงบประมาณ 2553
- วิเคราะห์โครงสร้าง Open Source Software ของระบบห้องสมุดอัตโนมัติ และจัดทำข้อกำหนดคุณลักษณะเฉพาะของโปรแกรมระบบห้องสมุดอัตโนมัติสำหรับโรงเรียนสังกัด สพฐ.
- พัฒนาโปรแกรมระบบห้องสมุดอัตโนมัติสำหรับโรงเรียนสังกัด สพฐ. โดยทำความร่วมมือกับสถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง
ปีงบประมาณ 2554
- ทดสอบโปรแกรมระบบห้องสมุดอัตโนมัติในโรงเรียนสังกัด สพฐ.
- ปรับปรุงโปรแกรมให้มีความสมบูรณ์ มีความถูกต้อง และมีเสถียรภาพในการทำงานที่ดี
- ฝึกอบรมในโรงเรียนนำร่องการใช้โปรแกรมระบบห้องสมุดอัตโนมัติทุกเขตพื้นที่การศึกษา
ปีงบประมาณ 2555 1. จัดทำคู่มือการใช้โปรแกรมระบบห้องสมุดอัตโนมัติ สพฐ. 2. ขยายผลการใช้โปรแกรมระบบห้องสมุดอัตโนมัติ สพฐ. ทุกเขตพื้นที่การศึกษา
3. ประเมินและติดตามผลการใช้โปรแกรมระบบห้องสมุดอัตโนมัติในโรงเรียน
โปรแกรมระบบห้องสมุดอัตโนมัติ สพฐ. โปรแกรมระบบห้องสมุดอัตโนมัติ สพฐ. ที่พัฒนาขึ้น ได้นำมาจาก Open Source Software ชื่อว่า โปรแกรม OpenBiblio เป็นโปรแกรมที่ได้รับการพัฒนาตามมาตรฐานสากลเหมาะสำหรับห้องสมุดขนาดกลางและขนาดเล็ก โปรแกรมใช้ภาษา PHP ในการพัฒนา ใช้ MySQL เป็นฐานข้อมูลในการจัดเก็บข้อมูล และใช้ Apache เป็น Web Server
ทำไมจึงเลือกใช้โปรแกรม OpenBiblio - ติดตั้งและใช้งานง่ายไม่ซับซ้อน
- สามารถใช้งานทั้งระบบปฏิบัติการ Windows และ Linux
- ค่าใช้จ่ายน้อยกว่าโปรแกรมเชิงพาณิชย์ทั่วไป เนื่องจากเป็นลิขสิทธิ์เป็น GNU General Public License (GPL)
- โปรแกรม Open Source ที่มีการพัฒนาโปรแกรมอย่างต่อเนื่อง
- มีการใช้ MARC ตามมาตรฐานสากล
- มีการใช้งานแพร่หลายทั่วโลก
สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษาในความร่วมมือของคณะวิศวกรรมศาสตร์ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง ได้พัฒนาปรับปรุงและเพิ่มเติมระบบงานห้องสมุดให้ความเหมาะสมกับห้องสมุดโรงเรียน ประกอบด้วยระบบงานย่อย - ระบบงานวิเคราะห์หมวดหมู่และทำรายการทรัพยากรสารสนเทศ (Cataloging Module)
- ระบบงานสืบค้นทรัพยากรสารสนเทศ (OPAC Module)
- ระบบงานยืม-คืนทรัพยากรสารสนเทศ (Circulation Module)
- ระบบงานสถิติและรายงานผล (Reporting Module)
- ระบบจัดการและบริหารระบบ (System Administration Module)
- ระบบงานสนับสนุน (Suppporting Module)
ถ้าบรรณารักษ์โรงเรียนในสังกัด สพฐ. มีความสนใจจะพัฒนาระบบงานห้องสมุดให้เป็นระบบห้องสมุดอัตโนมัติด้วยโปรแกรมระบบห้องสมุดอัตโนมัติที่ สพฐ. (OBEC Library Automation System) ให้ติดต่อศึกษานิเทศก์ที่ดูแลรับผิดชอบงานห้องสมุดในสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาที่โรงเรียนท่านสังกัดโดยตรง |